წითელი ხიზილალა ჩვენში მუდამ დელიკატესად მიიჩნეოდა. დღეს მისი შეძენა თითქმის ყველა მაღაზიაში შეიძლება, მაგრამ, სამწუხაროდ, ნამდვილად არ არის იაფი და საუკეთესო ხარისხისასაც ყოველთვის ვერ ნახავთ. რა უნდა გავითვალისწინოთ წითელი ხიზილალას შერჩევისას?

წითელი ხიზილალას სახეობები

წითელ ხიზილალას ორაგულისებრთა ოჯახის თევზების: ღურკანას, კალმახის, კეტას და სხვების - ქვირითისგან ამზადებენ. შემადგენლობა და სასარგებლო თვისებები ყველა ჩამოთვლილი სახეობის თევზის ხიზილალას ერთნაირი აქვს, ერთმანეთისგან მხოლოდ ფერით, ზომითა და გემოთი განსხვავდება.

მაგალითად, ჩავიჩას ხიზილალა ყველაზე დიდია - მისი მარცვლების დიამეტრი 7 მმ-ს აღწევს, აქვს მკვეთრი წითელი ფერი და მომწარო გემო, თუმცა მისი დაგემოვნება შეუძლებელია, რადგან ჩავიჩა წითელ წიგნშია შეტანილი. სამაგიეროდ, იყიდება კეტას ხიზილალა, რომელიც ზომით მხოლოდ ჩავიჩას ხიზილალას თუ ჩამოუვარდება - მისი მარცვლების დიამეტრი 5-6 მმ-ია. მკვეთრი ქარვისფერია და აქვს სწორი ბურთისებრი ფორმა. წინათ ამ ხიზილალას „სამეფოს“ უწოდებდნენ, თუმცა მისი გემო ბევრს არ მოსწონს და კერძების მოსართავად უფრო იყენებენ. ორაგულისებრთა ოჯახის თევზებიდან უნივერსალურად მიიჩნევა ყველაზე ნაყოფიერი თევზის, ღურკანას, წითელი ხიზილალა. მისი დიამეტრი დაახლოებით 5 მმ-ია, აქვს არც ისე მკვრივი გარსი და ბაცი სტაფილოსფერი შეფერილობა. ნერკას წითელი ხიზილალა ღურკანასას ჰგავს, მაგრამ ოდნავ მომცროა - 4 მმ დიამეტრისა. ის ძალიან ძნელი საშოვნელია ამ სახეობის თევზის მასობრივი განადგურების გამო. კალმახს ყველაზე მცირე ზომის ხიზილალა აქვს, სულ 2-3 მმ დიამეტრისა. ფერი შეიძლება მოყვითალოც იყოს და მკვეთრი სტაფილოსფერიც. უკანასკნელ ხანს სწორედ ეს ხიზილალა ხვდება მასობრივ გაყიდვაში.

წითელი ხიზილალას შემადგენლობა

წითელი ხიზილალა უძვირფასესი საკვებია. მის შემადგენლობაში შედის ცილები, А, D, Е ვიტამინები, პოლიუჯერი ცხიმოვანი მჟავები, ფოლიუმის მჟავა, იოდი, ფოსფორი და კალციუმი. ცილა წითელ ხიზილალაში ძალიან ბევრია - 32% - და გაცილებით უკეთ შეიწოვება, ვიდრე რძისა და ხორცისა. ყველა ზემოთ ჩამოთვლილი ნივთიერება ძალიან სასარგებლოა ადამიანის ორგანიზმისთვის.

სასარგებლო თვისებები

წითელი ხიზილალას სასარგებლო თვისებები იოლი ასახსნელია: მისი თითოეული მარცვალი ხომ თევზის “კვერცხია“, რომელშიც ბუნებამ თავი მოუყარა ყველაფერს, რაც კი ჩანასახის სრულფასოვანი განვითარებისთვისაა საჭირო. წითელი ხიზილალა კარგია ათეროსკლეროზის პროფილაქტიკისთვის და იმუნიტეტის ასამაღლებლად; ხელს უწყობს ძვლების გამაგრებას, უხდება მხედველობას, აუმჯობესებს სისხლის მიმოქცევას, საგრძნობლად ამცირებს თრომბების წარმოქმნისა და გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების განვითარების რისკს. ქოლესტერინის შემცველობას ზოგი სპეციალისტი ხიზილალას ნაკლად მიიჩნევს. სინამდვილეში ეს ნივთიერება ნერვული ქსოვილისა და უჯრედის მემბრანის მნიშვნელოვანი კომპონენტია და მავნებელია მხოლოდ სიჭარბის დროს. ამასთან, ხიზილალა შეიცავს ლეციტინს, რომელიც ქოლესტერინს ადგილზე აუვნებლებს. წითელი ხიზილალა აღადგენს ორგანიზმის სასიცოცხლო ძალებს და რეკომენდებულია მათთვის, ვისაც დაბალი ჰემოგლობინი აქვს.

რა შეიძლება გვავნოს წითელმა ხიზილალამ?

მიუხედავად ხიზილალას სასარგებლო თვისებებისა, სიფრთხილე მაინც საჭიროა. გაგრძელება